Antwerpen krijgt eerste houten wolkenkrabber van België

Antwerpen krijgt eerste houten wolkenkrabber van België

De Japanse toparchitect Shigeru Ban heeft zijn handtekening gezet onder het contract voor een eerste houten wolkenkrabber in Antwerpen. Daarmee speelt ook ons land in op een wereldwijde trend: houtbouw blijkt milieuvriendelijker, gezonder en goedkoper. Al zijn er ook risico’s.

De hoogste houten wolkenkrabber ter wereld? Neen, die staat niet in New York, Londen of Tokio. Wel in Brumunddal, een Noors stadje met nog geen tienduizend zielen, zowat honderd kilometer ten noorden van Oslo. De vorig jaar volledig uit hout opgetrokken Mjøstårnet torent er 85,4 meter boven de velden.

De achttien verdiepingen tellende wolkenkrabber staat trots naast het Mjøsa-meer en omvat behalve appartementen ook kantoorruimte én een hotel met de toepasselijke naam: Wood Hotel. Het gebouw zette het kleine Brumunddal op de wereldarchitectuurkaart.

‘Om de aandacht te trekken moet je hoog bouwen’, lacht Øystein Elgsaas, een van de partners van Voll Arkitekter, het bureau dat de Mjøstårnet ontwierp. ‘Als je kan zeggen dat je het hoogste houten gebouw op aarde hebt, komt de hele wereld kijken. Je valt op, je wekt interesse voor de technologie. Dat is eigenlijk de belangrijkste rol van dit project: laten zien dat het mogelijk is, en anderen inspireren om ook met hout te bouwen.’

Hout tot in de cloud
Lange tijd waren hoge gebouwen van hout niet meer dan een vingeroefening voor architecten, maar de jongste jaren is de houding tegenover de technologie en het materiaal veranderd. Wereldwijd duiken houten constructies op.

‘Er is een heuse wedloop aan de gang om zo hoog mogelijke houten torens te bouwen’, vertelt Roel Wouters, projectdirecteur voor de Shigeru Ban-toren bij Triple Living. ‘Wij willen hiermee een statement maken, bewijzen dat duurzame hoogbouw wel degelijk mogelijk is.’

Al moest het oorspronkelijke ontwerp toch wel worden aangepast. Het eerste plan voor een volledig houten gebouw kreeg een negatief advies van de brandweer, waardoor werd gekozen voor een hybride oplossing, met een draagstructuur in staal en beton, en de rest in hout.

Al blijft projectdirecteur Wouters hopen: ‘We beginnen, als alles goed gaat, pas in 2022 te bouwen. Tot dan blijven we naar manieren zoeken om alsnog alles in hout te realiseren. Een houten structuur is economisch voordeliger dan het hybride ontwerp dat nu op tafel ligt. Bovendien evolueert de technologie razendsnel en zullen we zelf een ‘fire engineer’ in dienst nemen. Voor ons is CLT hét bouwmateriaal van de toekomst.’

 

 

Minder broeikasgassen
CLT is de afkorting voor ‘cross laminated timber’, kruislaaghout in het Nederlands. Concreet worden gelamineerde houten planken in een hoek van negentig graden kruislings op elkaar gelijmd, en dan onder extreem hoge druk samengeperst in de vorm van reusachtige balken of panelen.

Volgens de voorstanders van hoogbouw met kruislaaghout kan een wolkenkrabber met die technologie niet alleen sneller worden gebouwd - er is veel prefab mogelijk - hij is ook steviger. Bovendien surft bouwen met hout al enkele jaren mee op het succes van de ecogolf.

Lagere kostprijs
Kruislaaghout als bouwmateriaal is niet nieuw. In Duitsland en Oostenrijk wordt het al sinds de jaren 90 gebruikt om gezinswoningen neer te zetten. Ook de groene voordelen ervan zijn al langer bekend. Vanwaar dan nu die plotse, snelgroeiende interesse voor CLT in hoogbouw?

Volgens de Canadese toparchitect Michael Green heeft dat te maken met de kostprijs. ‘Hoe meer de methode wordt toegepast, hoe meer CLT-fabrieken er zullen bijkomen. Er is meer aanbod, wat leidt tot meer concurrentie en meer kennis over deze bouwtechniek. Normaal dus dat de prijs van kruislaaghout zakt en het gebruik ervan interessanter wordt.’

 

 

Bron: https://www.tijd.be/sabato/architectuur